همشهری آنلاین – گروه سیاسی: اگرچه تصمیمسازان واشنگتن و تلآویو در نخستین مواجهه با شوک ناشی از حمله موشکی – پهپادی ایران به برخی اهداف نظامی در سرزمینهای اشغالی، رویکرد «دستاوردسازی» را در دستورکار قرار دادند و کوشیدند تلآیو را در «دفع حمله ایران» موفق و به نوعی «پیروز میدان» جلوه دهند، اما نکته اینجاست که عملیات «وعده صادق» ضمن تثبیت توان بازدارندگی ایران، قدرت راهبردی ایران را در منطقه به منصه ظهور رساند؛ موضوعی که هراس مقامهای کاخ سفید و تلآیو را بهدنبال داشته است.
سوزان مالونی، معاون موسسه بروکینگز و مدیر برنامه سیاستخارجی این موسسه در تازهترین تحلیل از تحولات اخیر، که در وبگاه «فارنافرز» زیرنظر شورای روابط خارجی آمریکا منتشر شده، با تاکید بر اینکه بهنظر میرسد خاورمیانه از یک خطر مهم رهایی یافته، معتقد است پس از حمله موشکی – پهپادی ایران به اسرائیل، واشنگتن امیدوار است اکنون در مناقشه تهران و تلآویو آرامش برقرار شود.
آرامش کنونی زودگذر است؟
این تحلیلگر آمریکایی با اشاره به اینکه ۶ ماه جنگ طاقتفرسا و شرایط وخیم انسانی در نوار غزه، سیاست داخلی آمریکا و تصمیمگیرندگان کاخسفید را تحتفشار قرار داده، معتقد است: «در شرایط کنونی واشنگتن تمایل چندانی برای وارد شدن به یک بحران دیگر ندارد. به همین دلیل بود که درپی حملات ایران، جو بایدن، رئیسجمهور آمریکا، از اسرائیلیها خواست که «اعلام پیروزی» کرده و از هرگونه تلافیجویی، که ممکن است منجر به جنگ گستردهتر در خاورمیانه شود، خودداری کنند».
مالونی به این نکته هم اشاره میکند که تهران و تلآویو رویکرد مدنظر بایدن را نپذیرفتهاند؛ «پس از عملیات حماس در ۷ اکتبر و همچنین حمله بیسابقه ایران به خاک اسرائیل، رویارویی دوطرف از رویارویی عمدتاً در سایه، به یک خطر درگیری گستردهتر قریبالوقوع تبدیل شدهاست».
وی با اشاره به اینکه هرگونه آرامش اولیه میتواند زودگذر باشد، میافزاید: «یک درگیری گستردهتر، پیامدهای مخربی برای منطقه و جهان دارد».
مالونی در ادامه «شکست روند عادیسازی روابط اعراب و اسرائیل» و همچنین «بروز چالشهای اقتصادی» را از مهمترین تبعات درگیری گستردهتر میان تهران و تلآویو ارزیابی میکند معتقد است واشنگتن برای جلوگیری از چنین «فاجعهای»، باید از ابزارهای دیپلماتیک و نظامی خود، که تاکنون در بهرهگیری از آنها تردید داشته، استفاده کند؛ «واشنگتن ممکن است از اتخاذ این اقدامات خوشحال نباشد، اما چارهای ندارد».
تغییر فاز مناقشات ایران و اسرائیل
مدیر برنامه سیاستخارجی موسسه بروکینگز با عملیات تنبیهی اخیر ایران علیه اهداف نظامی در سرزمینهای اشغالی نیز اشاره میکند و میگوید: «ایران و اسرائیل بیشاز ۴۰ سال است که درگیر یک رویارویی غیرمستقیم هستند، اما اکنون بهنظر میرسد این رویارویی از شکل پنهانی خود خارج شدهاست».
مالونی با اشاره به رویکرد خشونتآمیز و ترورمحور تلآویو در مواجهه با ایران معتقد است که «تحلیلگران، مسئولان و سازمانهای خبری بر این باورند که اسرائیل مسئول دستکم ترور ۶ دانشمند هسته ای ایران است. این شامل ترور معمار برنامه هستهای ایران (محسن فخریزاده) نیز میشود. اسرائیل همچنین اقدامهای خرابکارانه و حملات سایبری را نیز برای کند کردن پیشرفت هستهای ایران انجام دادهاست».
وی همچنین با اشاره به سابقه جاسوسی هستهای اسرائیل از ایران میگوید: «با این وجود اسرائیل هرگز به نقش خود در هیچیک از این اقدامها اعتراف نکردهاست. تلآویو در تلاش نظامی طولانیمدت خود بهمنظور مختل کردن فعالیتهای مستشاری ایران در سوریه، گستردهتر عمل کردهاست».
دو توصیه به کاخ سفید
این تحلیلگر آمریکایی عملیات «وعده صادق» نیروهای مسلح ایران را عبور از الگوی طولانیمدت درگیری غیرمستقیم میداند؛ روندی که برای مقامهای آمریکایی مطلوب نیست؛ «بایدن مطمئناً نمیخواهد با آشفتگیهای بیشتر در منطقه، بهویژه در بحبوحه انتخابات پرتنش ایالاتمتحده، که سیاستهای خاورمیانهای درآن نقش دراماتیکی دارد، دست و پنجه نرم کند».
مالونی برای تصمیمسازان دولت بایدن نسخه ضدایرانی هم تجویز میکند و معتقد است کاخ سفید باید به ایران هشدار دهد که «واشنگتن به حملات علیه شرکای خود پاسخ خواهد داد».
وی همچنین دولت بایدن را به استفاده از اهرمهای فشار در مواجهه با اسرائیل تشویق و اضافه میکند: «تلاش همهجانبه بایدن برای توقف جنگ، میتواند موفقیتآمیز باشد. وقتی بایدن از اهرمهای آمریکا در رابطه با اسرائیل استفاده کرد، همانگونه که اخیراً پس از حمله اسرائیل به کاروان امدادگران انجام داد، به پیشرفت واقعی دست یافت».
نظر شما